τοῦ πανοσιολογιωτάτου πατρὸς Γεωργίου Καψάνη
Ἀδελφοὶ μοναχοὶ ἐξ Ἁγίου Ὄρους καὶ λαϊκοὶ ἀδελφοὶ ἐκ τοῦ κόσμου μᾶς ἐρωτοῦν τί πρέπει νὰ κάνουν μὲ τὶς νέες κάρτες ἀσφαλίσεως, οἱ ὁποῖες φέρουν τὸν ΑΜΚΑ (Ἀριθμὸ Μητρώου Κοινωνικῆς Ἀσφαλίσεως). Διερωτῶνται ἂν πρέπη νὰ τὶς παραλάβουν ἢ ἂν πρέπη νὰ ἀρνηθοῦν τὴν παραλαβή τους.
Προβληματίζονται ἂν ὁ ΑΜΚΑ περιέχη τὸν ἀριθμὸ-σύμβολο τοῦ Ἀντιχρίστου, τὸ 666, ἢ ἔστω ἂν μὲ τὴν παραλαβή του συμβάλλουν στὴν ὁλοκλήρωσι τοῦ «ἠλεκτρονικοῦ φακελλώματος» ποὺ θὰ διευκολύνη τὴν μελλοντικὴ ἐπιβολὴ τοῦ Χαράγματος τοῦ Ἀντιχρίστου.
Τὸ ζήτημα ἔχει δύο ὄψεις, γιὰ κάθε μία ἀπὸ τὶς ὁποῖες ἔχουν δοθῆ ἱκανοποιητικὲς ἀπαντήσεις ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Κοινότητα τοῦ Ἁγίου Ὄρους κατὰ τὰ ἔτη 1987 καὶ 1997, ὅταν εἶχε τεθῆ τὸ ζήτημα ἐξ ἀφορμῆς τοῦ ΕΚΑΜ καὶ τῆς κυρώσεως τῆς Συνθήκης Σένγκεν ἀντιστοίχως, καὶ οἱ ὁποῖες ἰσχύουν διαχρονικά.
Ἡ πρώτη ὄψις τοῦ ζητήματος εἶναι ὅτι μὲ τὸν ΑΜΚΑ πραγματοποιεῖται μία μορφὴ «ἠλεκτρονικοῦ φακελλώματος». Κάθε φυσικὸ πρόσωπο συνδέεται μὲ ἕναν ἀριθμὸ ποὺ λέγεται ὅτι θὰ τὸν συνοδεύη σὲ ὅλη του τὴν ζωή, θὰ τὸν χαρακτηρίζη σὲ ὅλες τὶς συναλλαγές, τὶς δικαιοπραξίες καὶ σὲ ὅλες τὶς σχέσεις του μὲ τὶς κρατικὲς ὑπηρεσίες. Γιὰ αὐτὴ τὴν πλευρὰ τοῦ θέματος ἡ Ἱερὰ Κοινότης τοῦ Ἁγίου Ὄρους εἶχε διακηρύξει:
«Θεωρεῖ ἀκόμη ἡ Ἱερὰ Κοινότης εὔλογη τὴν ἀνησυχία πολλῶν γιὰ τὶς συνέπειες ποὺ μπορεῖ νὰ ἔχη στὴν ἐλευθερία καὶ ἀξιοπρέπεια τοῦ ἀνθρώπου τὸ ἠλεκτρονικὸ φακέλλωμα» (Ἀνακοινωθὲν ΕΔΙΣ Αὐγούστου 1988).
«Τὸ ἠλεκτρονικὸν ἀρχεῖον, τοῦ ὁποίου ἡ δημιουργία ἐσχάτως προωθεῖται καὶ μὲ τὴν ἐξαγγελθεῖσαν “ἑνιαίαν κάρταν ἀσφαλιζομένου”, εἶναι βέβαιον ὅτι θὰ ἀνοίξη τὴν εἴσοδον εἰς μίαν πράγματι ‘Νέαν’ καὶ ἐφιαλτικὴν ἐποχὴν» (Ἀνακοίνωσις Ἱερᾶς Κοινότητος, 5/18 Μαρτίου 1993).
«Ἔχει γίνει πολὺς λόγος γιὰ τὸ δημοκρατικὸ ἔλλειμμα αὐτῆς τῆς συμβάσεως [Συνθήκης Σένγκεν] … Μὲ τὴν Σύμβασι καὶ τὸ Σύστημα Πληροφοριῶν Σένγκεν διευκολύνεται ἡ παραβίασις τοῦ προσωπικοῦ ἀπορρήτου καὶ πλήττεται οὐσιαστικὰ τὸ τεκμήριο τῆς ἀθωότητος τοῦ πολίτη… Ἐπίσης δίνεται ἡ δυνατότης στοὺς οἰκονομικὰ ἰσχυροὺς ποὺ θὰ ἔχουν νόμιμη πρόσβασι στὰ προσωπικὰ δεδομένα τῶν ἐργαζομένων νὰ τοὺς ἐκμεταλλεύωνται ποικιλοτρόπως» (Ἀνακοίνωσις Ἱερᾶς Κοινότητος, 11/24 Φεβρουαρίου 1997).
«Μία ἐνδεχομένη προσπάθεια ἐφαρμογῆς τῆς Συμβάσεως τοῦ Σένγκεν στὴν χώρα μας, καὶ μάλιστα μὲ τὸ ἀναγκαῖο ἐπακόλουθό της, τὴν ἔκδοσι ἠλεκτρονικῶν ταυτοτήτων καὶ τὴν χρῆσι τοῦ Ἑνιαίου Κωδικοῦ Ἀριθμοῦ Μητρώου (Ε.Κ.Α.Μ.), θὰ ἔχη ὡς φυσικὴ συνέπεια νὰ εὔρη ἡ Πολιτεία ὅλους ἀνεξαιρέτως τοὺς Ἁγιορεῖτες ἀντιμέτωπους ὡς “ἀντιρρησίες συνειδήσεως”» (Ἀνακοίνωσις ΕΔΙΣ 20.5/2.6.1997).
«Διακηρύττουμε ἄλλη μία φορὰ ὅτι τὸ θεμελιῶδες καθῆκον τῆς ὁμολογίας τῆς πίστεως, ἀλλὰ καὶ ἡ πίστις στὰ ὅσα ὁ Παράκλητος παρέδωσε ὡς προφητεία στὴν Χριστιανικὴ Ἐκκλησία, μᾶς ὑποχρεώνουν νὰ ἀρνηθοῦμε νὰ παραλάβουμε κάθε εἶδος ἠλεκτρονικοῦ δελτίου μὲ ΕΚΑΜ, ὡς προσβάλλοντος τὴν ἐλευθερία τοῦ προσώπου καὶ τὴν χριστιανική μας συνείδησι» (Ἀνακοίνωσις ΕΔΙΣ 21.8/3.9.1997).
Οἱ προδιαγραφὲς τοῦ ΕΚΑΜ εἶχαν ἀναγκάσει καὶ καταξιωμένους Γέροντες, ὅπως ὁ π. Παΐσιος καὶ ὁ π. Ἐπιφάνιος Θεοδωρόπουλος, νὰ ἀντιδράσουν μὲ ὀξύτατο τρόπο. Ὁ π. Ἐπιφάνιος μάλιστα ἔγραψε μὲ πολλὴ αὐστηρότητα γιὰ τὶς τότε ὑπὸ ἔκδοσιν νέες ταυτότητες: «ἀκόμη καὶ ἂν ἔχουν μόνον τὸν ΕΚΑΜ, ἄνευ διασφαλίσεως τῶν δημοκρατικῶν δικαιωμάτων καὶ ἐλευθεριῶν τοῦ πολίτου, θὰ εἴπωμεν ΟΧΙ καὶ πάλιν ΟΧΙ καὶ μυριάκις ΟΧΙ εἰς τὰ νέα αὐτὰ δελτία, ὁτιδήποτε καὶ ἂν πρόκειται νὰ ἀντιμετωπίσωμεν».
Ὁ ΕΚΑΜ δὲν δόθηκε ποτέ. Προέκυψαν ὅμως οἱ νέες κάρτες ἀσφαλίσεως, οἱ ὁποῖες φέρουν τὸν ΑΜΚΑ καὶ μᾶς προβληματίζουν. Ἀναμφίβολα, αὐτὸς καθεαυτὸν ὁ ἀριθμὸς δὲν εἶναι κακός. Κάθε πολιτεία χρησιμοποιεῖ ὅλα τὰ δυνατὰ μέσα γιὰ νὰ ὑπηρετήση, τοὺς πολῖτες της καὶ νὰ τοὺς προφυλάξη ἀπὸ ἐπικίνδυνους κακοποιούς. Θὰ ἦταν παράλογη ἡ ἀπαίτησις νὰ μὴ χρησιμοποιοῦνται τὰ νεώτερα τεχνολογικὰ μέσα γιὰ καλὸ σκοπό.
Ἐν τούτοις ἡ σύγχρονη τεχνολογία, ἐνῳ σὲ μία εὐνομούμενη πολιτεία προσφέρει θαυμαστὲς δυνατότητες ἐξυπηρετήσεως καὶ προστασίας τῶν πολιτῶν της, σὲ τυραννικὰ καθεστῶτα παρέχει τρομακτικὲς δυνατότητες ἐλέγχου, παρακολουθήσεως καὶ δυναστεύσεως τῶν ἀνθρώπων.
Ὑπὸ τὴν ἔννοια αὐτὴ τὸ «ἠλεκτρονικὸ ἀρχεῖο», ἐνῶ μπορεῖ νὰ γίνη εὐλογημένο ἐργαλεῖο στὰ χέρια τιμίων ἀνθρώπων γιὰ νὰ ὑπηρετήσουν ἔντιμους πολίτες, στὰ χέρια ἐπίδοξων τυράννων ἢ σὲ μὴ εὐνομούμενες πολιτεῖες μπορεῖ νὰ λειτουργήση ὡς ἐπικίνδυνο ἐργαλεῖο.
Ἡ ἐποχή μας δὲν εἶναι ἡ χειρότερή της Ἱστορίας, ἀλλὰ ὁπωσδήποτε εἶναι μία ἀπὸ τὶς πιὸ δύσκολες. Τὰ κοινωνικὰ προβλήματα, ὅπως ἡ ἀνεργία, ἡ λαθρομετανάστευσις, ἡ διαφθορά, ἡ ἀδιαφάνεια, ἡ κατακόρυφη αὔξησις τῆς ἐγκληματικότητος, ἡ παρανομία σὲ ὅλα τὰ ἐπίπεδά της κοινωνικῆς ζωῆς κ.ἄ., δημιουργοῦν ἀνασφάλεια καὶ ἀμηχανία.
Οἱ ἔντιμοι πολῖται διερωτῶνται ἂν ὁ τόπος, στὸν ὁποῖο μεγάλωσαν καὶ ζοῦν, στὴν Πατρίδα ποὺ μὲ θυσίες μαρτύρων καὶ ἡρώων θεμελιώθηκαν οἱ πνευματικὲς καὶ ἠθικὲς ἀρχὲς τοῦ εὐσεβοῦς λαοῦ μας καὶ ἡ ἑλληνορθόδοξος παράδοσίς του, κυβερνᾶται ἀκόμη ἀπὸ τὸν νόμο τοῦ Θεοῦ καὶ τὸ εὐαγγελικὸ ἦθος ἢ ἂν σκοτεινὰ κέντρα ἐξουσίας ἔχουν ἐπιβάλει τὴν ἐπικυριαρχία τους σὲ ὅλες τὶς δομὲς τοῦ κοινωνικοῦ, ἐθνικοῦ καὶ πνευματικοῦ μας βίου καὶ ἐπαγγέλλωνται ἕνα ἀντιευαγγελικὸ ἦθος, τὸ ἦθος τῆς Νέας Ἐποχῆς τοῦ κοσμοκράτορος τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου.
Καθημερινῶς διαπιστώνουμε ὅτι γκρεμίζονται καὶ τὰ τελευταία πνευματικὰ καὶ ἠθικὰ ἐρείσματα, τὰ ὁποῖα ἡ κοινωνία μας εἶχε θεμελιώσει μὲ τὸν φόβο τοῦ Θεοῦ καὶ μὲ πολὺ πόνο καὶ ἤλπιζε ὅτι θὰ ἀποτελέσουν τὰ στηρίγματα τῶν παιδιῶν της. Μέσα σὲ αὐτὸ τὸ κλίμα τῆς ἀβεβαιότητος, τῆς συγχύσεως καὶ ἀμοραλισμοῦ κάποιοι ἐπαγγέλλονται καὶ οἰκοδομοῦν τὸν «νέο ἄνθρωπο», τὸν ἄνθρωπο χωρὶς πρόσωπο, χωρὶς καρδιά, χωρὶς ψυχή, χωρὶς ἀγάπη, χωρὶς αἰώνια προοπτική, τὸν ἄνθρωπο ποὺ θὰ εἶναι ἕνας ἀριθμὸς ἀνάμεσα στὰ δισεκατομμύρια τῶν ἀριθμῶν. Ἡ ἀριθμοποίησις τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου, ἡ ἀπροσωποποίησίς του, εἶναι ἡ ἀνομολόγητη ἀγωνία ὅσων διαθέτουν ἀκόμη μέσα τους πνευματικὲς ἀντιστάσεις.
Ἡ ἀριθμοποίησις στὴν κοινωνικὴ ἀσφάλισι μπορεῖ νὰ ἔχη ἀπρόβλεπτες καὶ ὀδυνηρὲς συνέπειες γιὰ τὴν ἀξιοπρέπεια τῶν ἀσθενῶν καὶ ἐμπεριστάτων συνανθρώπων μας. Μπορεῖ νὰ σημάνη τὸ τέλος τῆς χριστιανικῆς ἀγάπης, τῆς κοινωνικῆς ἀλληλεγγύης, στὸ ὄνομα τῆς ἄνετης καὶ γρήγορης ἐξυπηρετήσεώς των.
Ἡ ἰδιωτικοποίησις τῶν κοινωνικῶν ὑπηρεσιῶν (π.χ. τῆς ὑγείας) σὲ ἕνα περιβάλλον, ὅπως τὸ διαμορφώνει ἡ παγκοσμιοποίησις, καταργεῖ τὸ κράτος-πρόνοια. Ἡ φιλανθρωπία στὸν τομέα τῆς ὑγείας καθίσταται ἀδύνατη, καθὼς ἡ (ἀπρόσωπη καὶ ἀριθμοποιημένη πλέον) κοινωνία δὲν θὰ νομιμοποιῆται οὔτε θὰ ἔχη τὴν δυνατότητα νὰ σηκώση τὰ ἔξοδα ἀπὸ τὶς ἀνάγκες νοσηλείας καὶ περιθάλψεως ἀναξιοπαθούντων συνανθρώπων μας.
Ἡ ὑγεία ἄλλωστε εἶναι εὐαίσθητο δεδομένο, τὸ ὁποῖο δὲν πρέπει νὰ παραχωρηθῆ στὰ ἀδιάκριτα μάτια τρίτων, καὶ μάλιστα ἀγνώστων καὶ ἀπροσώπων ὑπαλλήλων ἑνὸς ἀπροσώπου καὶ ἀναλγήτου φορέως ὑγείας.
Δικαίως λοιπὸν ἀνησυχοῦν γιὰ μία τέτοια κατάχρησι τοῦ ΑΜΚΑ οἱ ἐν τῷ κόσμῳ ἀδελφοὶ καὶ πρέπει νὰ ἀπαιτήσουν μὲ κάθε δημοκρατικὸ καὶ νόμιμο τρόπο τὴν διασφάλισι τῶν ἀτομικῶν δικαιωμάτων καὶ τοῦ ἀπορρήτου της προσωπικῆς τους ζωῆς, τὸ ὁποῖο εὐθέως καταστρατηγεῖται μὲ τὴν ἀριθμοποίησι.
Ο ΑΜΚΑ θὰ μποροῦσε ἐνδεχομένως νὰ ἐπιβληθῆ ἀπὸ τὴν Πολιτεία γιὰ τὸν ἔλεγχο ἐκείνων ποὺ παρανομοῦν. Ἡ κοσμικὴ ἐξουσία κατὰ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο, «οὐ γὰρ εἰκῆ τὴν μάχαιραν φορεῖ. Θεοῦ γὰρ διάκονος ἐστίν, ἔκδικος εἰς ὀργὴν τῷ τὸ κακὸν πράσσοντι» (Ρώμ. ἰγ’ 4). Ποτὲ ὅμως δὲν θὰ ἔπρεπε ὁ ΑΜΚΑ νὰ χορηγηθῆ γιὰ μία γενικευμένη ἀριθμοποίησι ὅλων ἀνεξαιρέτως τῶν πολιτῶν, καὶ μάλιστα μὲ τὴν συγκατάθεσί τους.
Ἡ δευτέρα ὄψις τοῦ ζητήματος εἶναι ἡ συσχέτισις τοῦ ΑΜΚΑ μὲ τὸν ἀριθμὸ 666. Γιὰ αὐτὴν τὴν πλευρὰ τοῦ ζητήματος ἡ Ἱερὰ Κοινότης τοῦ Ἁγίου Ὅρους εἶχε εὔστοχα διακηρύξει:
«Συμμερίζεται ἡ Ἱερὰ Κοινότης τὴν εὐαισθησία τῶν πιστῶν Ἑλλήνων Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν, οἱ ὁποῖοι ἐπ’ οὐδενὶ λόγῳ ἐπιθυμοῦν νὰ ἔχουν στὴν προσωπική τους ταυτότητα, ποὺ θὰ φέρουν πάντα μαζί τους, τὸ σύμβολο-ἀριθμὸ τοῦ Ἀντιχρίστου, ἔστω καὶ ὑπὸ τὴν μορφὴ τοῦ γραμμικοῦ συστήματος [...] Προειδοποιεῖ ἀκόμη ἡ Ἱερὰ Κοινότης ὅτι οἱ Ἁγιορεῖται Μοναχοὶ δὲν θὰ δεχθοῦν νὰ παραλάβουν τὶς νέες ταυτότητες, ἐφ’ ὅσον διαπιστωθῆ ὅτι φέρουν τὸ 666» (Ἀνακοινωθὲν ΕΔΙΣ Αὐγούστου 1988).
Στὸ πλαίσιο αὐτῆς τῆς σαφεστάτης τοποθετήσεως τῆς Ἱερᾶς Κοινότητος παρατηροῦμε τὰ ἀκόλουθα:
Ἡ διακήρυξις τῆς Ἱερᾶς Κοινότητος ἰσχύει καὶ γιὰ τὸν ΑΜΚΑ. Ἐὰν ὁ ΑΜΚΑ εἶχε τὸν ἀριθμὸ τοῦ Ἀντιχρίστου, δὲν ἔπρεπε νὰ τὸν δεχθῆ κανεὶς Ὀρθόδοξος Χριστιανός. Ο ΑΜΚΑ ὅμως εἶναι ἕνας ἀριθμὸς ποῦ τυπώνεται στὴν κάρτα ἀσφαλίσεως μὲ τὸν γραμμωτὸ κωδικὸ CODE 39, ὁ ὁποῖος δὲν σχετίζεται μὲ τὸν ἀριθμὸ 666 καὶ πολὺ περισσότερο δὲν εἶναι ὁ δυσώνυμος αὐτὸς ἀριθμός.
Τοὐλάχιστον στὸ σημεῖο αὐτὸ ἡ Πολιτεία σεβάσθηκε τὴν εὐαισθησία τοῦ ὀρθοδόξου λαοῦ μας καὶ δὲν περιέλαβε στὸν ΑΜΚΑ τὶς προδιαγραφὲς τοῦ ΕΚΑΜ. Ἐὰν συσχετίζουμε τὸν ΑΜΚΑ μὲ τὸν ἀριθμὸ 666 καὶ δημιουργοῦμε πανικό, ἐπειδὴ δῆθεν κάθε μορφὴ γραμμωτοῦ κωδικοῦ ἐμπεριέχει τὸν ἀριθμὸ τοῦ Ἀντιχρίστου, ὑπερβάλλουμε καὶ δὲν οἰκοδομοῦμε κανένα.
Ἀπὸ ποιμαντικὴ πάντως ἄποψι θὰ ἦταν ἄκαιρο νὰ ζητήσουμε ἀπὸ τὸν καθέκαστα συνάνθρωπό μας, ὁ ὁποῖος ἔχει λόγους νὰ κινηθῆ μέσα στὴν σύγχρονη κοινωνία (θέματα ὑγείας, παιδείας, μετακινήσεως, δοσοληψιῶν κ.λπ.) χρησιμοποιῶντας τὸν ΑΜΚΑ, νὰ μὴ τὸν παράλαβη καὶ νὰ μπῆ σὲ δοκιμασίες.
Ἡ παραλαβὴ τοῦ ΑΜΚΑ ἐν τούτοις δὲν καταργεῖ τὴν καλὴ ἀνησυχία μας, τὴν ὁποία εἴχαμε τόσα χρόνια καὶ ἀγωνισθήκαμε κατὰ τοῦ ΕΚΑΜ. Ἡ καλὴ ἀνησυχία καὶ τότε καὶ τώρα ἔχει οὐσιαστικὸ νόημα. Βεβαιώνει ὅτι τοποθετούμεθα σωστὰ ἔναντι τῆς ἐλεύσεως τοῦ Ἀντιχρίστου.
Δὲν πανικοβαλλόμεθα, ἀλλὰ οὔτε ἀπαξιώνουμε τὴν προφητεία. Ἀνέκαθεν οἱ Χριστιανοὶ περίμεναν τὸν Ἀντίχριστο καὶ συνεδύαζαν τὴν ἔλευσί του μὲ δύσκολες γιὰ τὴν Ἐκκλησία καταστάσεις, ὅπως τὴν παρουσία διωκτῶν τοῦ Χριστιανισμοῦ (Νέρων), τὴν ἐμφάνισι καὶ δρᾶσι νέων αἱρέσεων (ἀρειανισμὸς κ.λπ.), τὴν ἐπέλασι καὶ ἐπικράτησι ἀντιχρίστων δυναστῶν καὶ τυραννικῶν καθεστώτων (Ἰσλάμ, Σταλινικὸς ἀθεϊσμός). Αὐτὲς ἤσαν οἱ προδρομικὲς καταστάσεις, γιὰ τὶς ὁποῖες ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης γράφει: «καὶ νῦν ἀντίχριστοι πολλοὶ γεγόνασιν, ὅθεν γινώσκομεν ὅτι ἐσχάτη ὥρα ἐστὶν» (Ἃ’ Ἰω. β’ 18).
Ὁ Μέγας Βασίλειος, γιὰ νὰ χρησιμοποιήσουμε ἕνα αὐθεντικὸ παράδειγμα, ζῶντας σὲ μία τέτοια δύσκολη περίοδο παροτρύνει τὸν ἐξόριστο Ὀρθόδοξο ἐπίσκοπο Ἐδέσσης Βάρση, νὰ ὑπομείνη καρτερικὰ τὴν ἐξορία διότι θὰ περάση σύντομα, ἐκτὸς πιὰ καὶ ἂν εἶναι, συμπληρώνει, στὰ πρόθυρα ὁ καιρὸς τοῦ Ἀντιχρίστου, ὁπότε πρέπει νὰ προσεύχεται νὰ ἀποσοβήση ὁ Κύριος τὶς θλίψεις ἢ νὰ τοὺς διαφυλάξη ἀπταίστους ἐν μέσῳ τῶν θλίψεων (Μέγ. Βασιλείου, Ἐπιστολὴ 264).
Ἡ καλὴ ἀνησυχία καὶ τὸ ἐνδιαφέρον τῶν Χριστιανῶν, καθ’ ὅλες τὶς περιόδους τῆς ἐκκλησιαστικῆς Ἱστορίας, γιὰ τὸ ὅτι ὁ «ἀντίχριστος ἔρχεται» (Ἃ’ Ἰω. β’ 18), ἤσαν ἀπόλυτα δικαιολογημένα καὶ εἶχαν τὴν θεμελίωσί τους στὸν λόγο τοῦ Κυρίου, ὅτι «ἐὰν ἄλλος ἔλθη ἐν τῷ ὀνόματι τῷ ἰδίω, ἐκεῖνον λήψεσθε» (Ἰω. ἐ’ 43), καὶ στὴν ἀποστολικὴ παράδοσι (Μάτθ. κδ’ 25, Μάρκ. ἰγ’ 14, Β’ Θέσ. β’ 1-12, Ἃ’ Ἰω. β’ καὶ δ’, Β’ Ἰω. ε’, ζ’ 3).
Ἡ κατηχητικὴ γραμματεία τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας μαρτυρεῖ ὅτι μεταξὺ τῶν βασικῶν διδασκαλιῶν πρὸς τοὺς νεοφωτίστους Χριστιανοὺς ἦταν καὶ ἡ διδασκαλία περὶ τῆς Δευτέρας Παρουσίας τοῦ Κυρίου καὶ περὶ τῆς ἐλεύσεως τοῦ Ἀντιχρίστου (ἁγ. Κυρίλλου Ἱεροσολύμων, Κατήχησις 15η).
Συνέβησαν ὅμως ἐνίοτε παρανοήσεις τῶν ἁγιογραφικῶν κειμένων, οἱ ὁποῖες δημιούργησαν προβληματικὲς ἀντιδράσεις τῶν πιστῶν. Καταστάσεις καὶ γεγονότα ποὺ θεωρήθηκαν σημεῖα παρουσίας τοῦ Ἀντιχρίστου ἔχουν περάσει ἀνεπιστρεπτί, ὅπως τὸ ἑξακισχιλιοστὸ ἔτος ἀπὸ κτίσεως κόσμου (βλ. ἁγ. Εἰρηναίου Λουγδούνου, Κατὰ Αἱρέσεων, κεφ. 22 καὶ 24) ἡ πτῶσις τῆς Ρώμης, ἡ κυριαρχία τῶν Ὀθωμανῶν κ.λπ.) καὶ ὁ Ἀντίχριστος δὲν ἔχει κάνει ἀκόμη τὴν ἐμφάνισί του.
Γι’ αὐτό, ὅπως γράφει ὁ ἅγιος Ἰππόλυτος Ρώμης, «ἀναφανέντος γὰρ αὐτοῦ δείξει ὁ καιρὸς τὸ ζητούμενον» (Περὶ Χριστοῦ καὶ Ἀντιχρίστου, 49) καί, ὅπως σημπληρώνει ὁ Ἀνδρέας Καισαρείας, «ὁ χρόνος ἀποκαλύψει καὶ ἡ πείρα τοῖς νήφουσι» (Ἑρμηνεία εἰς τὴν Ἀποκόλυψιν, 38).
Τὸ πρόβλημα λοιπὸν δὲν εἶναι ἂν θὰ παραλάβουμε σὲ ἕνα δημόσιο ἔγγραφο ἕναν ἀριθμό, ἔστω μέσα σὲ ἕνα κλίμα οὕτως ἢ ἄλλως προβληματικὸ καὶ ἐνδεικτικὸ τῶν «σημείων τῶν καιρῶν», ἀλλὰ ἂν θὰ τὸν δεχθοῦμε ὡς σημεῖον προσκυνήσεως τοῦ Ἀντιχρίστου καὶ ὡς Χάραγμά του, ὅταν αὐτὸς ὁ ἴδιος ἔλθη.
Ὑπὸ τὴν ἔννοια αὐτὴ ὁ ΑΜΚΑ, ὡς ἀριθμὸς ποὺ θὰ διευκόλυνε τὴν Πολιτεία νὰ ἐπιτελέση τὸ καθῆκον της ἔναντι τῶν πολιτῶν, εἶναι ἠθικῶς καὶ πνευματικῶς οὐδέτερη (ἔχουμε βεβαίως ἤδη εἰπῆ ὅτι εἶναι προβληματικὴ καὶ ἐπικίνδυνη ἡ ἀριθμοποίησις στὰ χέρια τυραννικῶν καθεστώτων ἢ στὸ πλαίσιο τῆς ἠθικῆς ἀσυδοσίας τῆς ἐποχῆς μας).
Ἡ παρουσία ὅμως τοῦ ΑΜΚΑ στὴν ζωή μας μᾶς ὑπενθυμίζει τὸ καθῆκον μας καὶ μπορεῖ νὰ εἶναι τὸ καλύτερο μήνυμα τοῦ Θεοῦ σὲ ὅλους μας, νὰ ἐντείνουμε τὴν καθημερινή μας μετάνοια, νὰ προσέχουμε τοὺς ἑαυτούς μας «μήποτε βαρυνθῶσιν ἠμῶν αἳ καρδίαι ἐν κραιπάλῃ καὶ μέθῃ, καὶ μερίμναις βιωτικαῖς, καὶ ἐπιστῆ ἐφ’ ἠμᾶς αἰφνίδιος ἡ ἠμέρα ἐκείνη, ὡς παγὶς γὰρ ἐπελεύσεται ἐπὶ πάντας τοὺς καθήμενους ἐπὶ πρόσωπον πάσης της γὴς» (πρβλ. Λούκ. κὰ’ 34-35).
Ἐφ’ ὅσον ἐλάβαμε ἐντολὴ ἀπὸ τὸν Κύριο νὰ προσέχουμε τὰ «σημεῖα τῶν καιρῶν» (Ματθ. ἰστ’ 3), καὶ ἐφ’ ὅσον βλέπουμε ὅτι ἡ παγκοσμιοποίησις σὲ πολιτικό, οἰκονομικὸ καὶ θρησκευτικὸ ἐπίπεδο προχωρεῖ, ἡ ἀποστασία ἀπὸ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ αὐξάνει, καὶ ὁ πολὺς κόσμος ζῆ σὲ μία ἀδιαφορία γιὰ τὴν πνευματικὴ ζωή, μποροῦμε νὰ ἰδοῦμε τὶς καταστάσεις αὐτὲς ὡς «σημεῖα τῶν καιρῶν» καὶ νὰ καλλιεργήσουμε τὴν πίστι μας, τὴν μετάνοιά μας, τὴν ἀγάπη μας πρὸς τὸν Κύριο, καὶ τὸ μαρτυρικό μας φρόνημα.
Ἔτσι θὰ μπορέσουμε νὰ ἑτοιμασθοῦμε γιὰ νὰ ἀντιμετωπίσουμε τὴν πλάνη τοῦ Ἀντιχρίστου, ἂν πρόκειται νὰ ἔλθη στὶς ἡμέρες μᾶς «ἴνα κατισχύσωμεν ἐκφυγεῖν ταῦτα πάντα τὰ μέλλοντα γίνεσθαι [τὸν κατατρεγμὸ τοῦ ἐναντίον τῆς Ἐκκλησίας], καὶ σταθῆναι ἔμπροσθεν τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου» (πρβλ. Λούκ. κὰ’ 36) μὲ ἐλπίδα στὴν αἰωνία ζωὴ μαζί Του στὴν Βασιλεία τοῦ Πατρός.
Αὐτὴν τὴν στάσι, ἡ ὁποία χαρακτηρίζεται ἀπὸ πίστι, ἐλπίδα καὶ ἀγάπη, ἡ ὁποία «ἔξω βάλλει τὸν φόβον» (Ἃ’ Ἰω. δ’ 18), εἶχε συστήσει καὶ ἡ Ἱερὰ Κοινότης τοῦ Ἁγίου Ὅρους μὲ τὴν ἀκόλουθη διακήρυξι: «Συμμεριζόμενοι τὴν ἀνησυχία τοῦ εὐσεβοῦς πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας συντασσόμεθα μὲ τὸ πνεῦμα τῶν προσφάτων ἀνακοινώσεων τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, τῆς Ἱερᾶς Ἐπαρχιακῆς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κρήτης καὶ πολλῶν Ἱερῶν Μητροπόλεων καὶ Ἱερῶν Μονῶν [...].
Ἡ ἐκπλήρωσις τοῦ θεμελιώδους καθήκοντος τῆς ὁμολογίας τῆς πίστεώς μας πρὸς τὸν Κύριον ἠμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν δὲν μπορεῖ νὰ συμβαδίζη μὲ ἕνα πνεῦμα ταραχῆς καὶ πανικοῦ, τὸ ὁποῖο, ἂν μὴ τί ἄλλο, προδίδει ἔλλειψι πίστεως καὶ ἀπουσία τῆς βεβαιούσης χάριτος ἐκ τῆς καρδίας.
Ἡ ἐμβάθυνσις στὰ σημεῖα τῶν καιρῶν καὶ ἡ διαπίστωσις τῆς ἐγγύτητος τῶν ἐσχάτων δημιουργεῖ μία καλὴ ἀνησυχία, ἀποτέλεσμα τῆς ὁποίας εἶναι ἡ προσπάθεια γιὰ πληρέστερη μετάνοια, ὁ ἀποφασιστικώτερος ἀγὼν γιὰ τὴν ὑπερνίκησι τῶν θανατούντων ἠμᾶς παθῶν καὶ ἡ καλύτερη προετοιμασία γιὰ τὴν εἴσοδό μας στὴν Βασιλεία τοῦ Ἐσφαγμένου Ἀρνίου» (Ἀνακοίνωσις ΕΔΙΣ 21.8/3.9.1997).
Αὐτὴ ἡ στάσις μᾶς εἶναι χρέος ἀγάπης ἀπέναντι στοὺς ἐν Ἁγίῳ Ὄρει καὶ ἐν τῷ κόσμῳ ἀδελφούς μας, οἱ ὁποῖοι μᾶς ἐρωτοῦν γιὰ τὸν ΑΜΚΑ.
Ὁ Καθηγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὅρους
Ἀρχιμ. Γεώργιος καὶ οἱ σὺν ἐμοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοὶ
Ἓν Ἁγίῳ Ὄρει τῇ 3ῃ Αὐγούστου 2009
Προβληματίζονται ἂν ὁ ΑΜΚΑ περιέχη τὸν ἀριθμὸ-σύμβολο τοῦ Ἀντιχρίστου, τὸ 666, ἢ ἔστω ἂν μὲ τὴν παραλαβή του συμβάλλουν στὴν ὁλοκλήρωσι τοῦ «ἠλεκτρονικοῦ φακελλώματος» ποὺ θὰ διευκολύνη τὴν μελλοντικὴ ἐπιβολὴ τοῦ Χαράγματος τοῦ Ἀντιχρίστου.
Τὸ ζήτημα ἔχει δύο ὄψεις, γιὰ κάθε μία ἀπὸ τὶς ὁποῖες ἔχουν δοθῆ ἱκανοποιητικὲς ἀπαντήσεις ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Κοινότητα τοῦ Ἁγίου Ὄρους κατὰ τὰ ἔτη 1987 καὶ 1997, ὅταν εἶχε τεθῆ τὸ ζήτημα ἐξ ἀφορμῆς τοῦ ΕΚΑΜ καὶ τῆς κυρώσεως τῆς Συνθήκης Σένγκεν ἀντιστοίχως, καὶ οἱ ὁποῖες ἰσχύουν διαχρονικά.
Ἡ πρώτη ὄψις τοῦ ζητήματος εἶναι ὅτι μὲ τὸν ΑΜΚΑ πραγματοποιεῖται μία μορφὴ «ἠλεκτρονικοῦ φακελλώματος». Κάθε φυσικὸ πρόσωπο συνδέεται μὲ ἕναν ἀριθμὸ ποὺ λέγεται ὅτι θὰ τὸν συνοδεύη σὲ ὅλη του τὴν ζωή, θὰ τὸν χαρακτηρίζη σὲ ὅλες τὶς συναλλαγές, τὶς δικαιοπραξίες καὶ σὲ ὅλες τὶς σχέσεις του μὲ τὶς κρατικὲς ὑπηρεσίες. Γιὰ αὐτὴ τὴν πλευρὰ τοῦ θέματος ἡ Ἱερὰ Κοινότης τοῦ Ἁγίου Ὄρους εἶχε διακηρύξει:
«Θεωρεῖ ἀκόμη ἡ Ἱερὰ Κοινότης εὔλογη τὴν ἀνησυχία πολλῶν γιὰ τὶς συνέπειες ποὺ μπορεῖ νὰ ἔχη στὴν ἐλευθερία καὶ ἀξιοπρέπεια τοῦ ἀνθρώπου τὸ ἠλεκτρονικὸ φακέλλωμα» (Ἀνακοινωθὲν ΕΔΙΣ Αὐγούστου 1988).
«Τὸ ἠλεκτρονικὸν ἀρχεῖον, τοῦ ὁποίου ἡ δημιουργία ἐσχάτως προωθεῖται καὶ μὲ τὴν ἐξαγγελθεῖσαν “ἑνιαίαν κάρταν ἀσφαλιζομένου”, εἶναι βέβαιον ὅτι θὰ ἀνοίξη τὴν εἴσοδον εἰς μίαν πράγματι ‘Νέαν’ καὶ ἐφιαλτικὴν ἐποχὴν» (Ἀνακοίνωσις Ἱερᾶς Κοινότητος, 5/18 Μαρτίου 1993).
«Ἔχει γίνει πολὺς λόγος γιὰ τὸ δημοκρατικὸ ἔλλειμμα αὐτῆς τῆς συμβάσεως [Συνθήκης Σένγκεν] … Μὲ τὴν Σύμβασι καὶ τὸ Σύστημα Πληροφοριῶν Σένγκεν διευκολύνεται ἡ παραβίασις τοῦ προσωπικοῦ ἀπορρήτου καὶ πλήττεται οὐσιαστικὰ τὸ τεκμήριο τῆς ἀθωότητος τοῦ πολίτη… Ἐπίσης δίνεται ἡ δυνατότης στοὺς οἰκονομικὰ ἰσχυροὺς ποὺ θὰ ἔχουν νόμιμη πρόσβασι στὰ προσωπικὰ δεδομένα τῶν ἐργαζομένων νὰ τοὺς ἐκμεταλλεύωνται ποικιλοτρόπως» (Ἀνακοίνωσις Ἱερᾶς Κοινότητος, 11/24 Φεβρουαρίου 1997).
«Μία ἐνδεχομένη προσπάθεια ἐφαρμογῆς τῆς Συμβάσεως τοῦ Σένγκεν στὴν χώρα μας, καὶ μάλιστα μὲ τὸ ἀναγκαῖο ἐπακόλουθό της, τὴν ἔκδοσι ἠλεκτρονικῶν ταυτοτήτων καὶ τὴν χρῆσι τοῦ Ἑνιαίου Κωδικοῦ Ἀριθμοῦ Μητρώου (Ε.Κ.Α.Μ.), θὰ ἔχη ὡς φυσικὴ συνέπεια νὰ εὔρη ἡ Πολιτεία ὅλους ἀνεξαιρέτως τοὺς Ἁγιορεῖτες ἀντιμέτωπους ὡς “ἀντιρρησίες συνειδήσεως”» (Ἀνακοίνωσις ΕΔΙΣ 20.5/2.6.1997).
«Διακηρύττουμε ἄλλη μία φορὰ ὅτι τὸ θεμελιῶδες καθῆκον τῆς ὁμολογίας τῆς πίστεως, ἀλλὰ καὶ ἡ πίστις στὰ ὅσα ὁ Παράκλητος παρέδωσε ὡς προφητεία στὴν Χριστιανικὴ Ἐκκλησία, μᾶς ὑποχρεώνουν νὰ ἀρνηθοῦμε νὰ παραλάβουμε κάθε εἶδος ἠλεκτρονικοῦ δελτίου μὲ ΕΚΑΜ, ὡς προσβάλλοντος τὴν ἐλευθερία τοῦ προσώπου καὶ τὴν χριστιανική μας συνείδησι» (Ἀνακοίνωσις ΕΔΙΣ 21.8/3.9.1997).
Οἱ προδιαγραφὲς τοῦ ΕΚΑΜ εἶχαν ἀναγκάσει καὶ καταξιωμένους Γέροντες, ὅπως ὁ π. Παΐσιος καὶ ὁ π. Ἐπιφάνιος Θεοδωρόπουλος, νὰ ἀντιδράσουν μὲ ὀξύτατο τρόπο. Ὁ π. Ἐπιφάνιος μάλιστα ἔγραψε μὲ πολλὴ αὐστηρότητα γιὰ τὶς τότε ὑπὸ ἔκδοσιν νέες ταυτότητες: «ἀκόμη καὶ ἂν ἔχουν μόνον τὸν ΕΚΑΜ, ἄνευ διασφαλίσεως τῶν δημοκρατικῶν δικαιωμάτων καὶ ἐλευθεριῶν τοῦ πολίτου, θὰ εἴπωμεν ΟΧΙ καὶ πάλιν ΟΧΙ καὶ μυριάκις ΟΧΙ εἰς τὰ νέα αὐτὰ δελτία, ὁτιδήποτε καὶ ἂν πρόκειται νὰ ἀντιμετωπίσωμεν».
Ὁ ΕΚΑΜ δὲν δόθηκε ποτέ. Προέκυψαν ὅμως οἱ νέες κάρτες ἀσφαλίσεως, οἱ ὁποῖες φέρουν τὸν ΑΜΚΑ καὶ μᾶς προβληματίζουν. Ἀναμφίβολα, αὐτὸς καθεαυτὸν ὁ ἀριθμὸς δὲν εἶναι κακός. Κάθε πολιτεία χρησιμοποιεῖ ὅλα τὰ δυνατὰ μέσα γιὰ νὰ ὑπηρετήση, τοὺς πολῖτες της καὶ νὰ τοὺς προφυλάξη ἀπὸ ἐπικίνδυνους κακοποιούς. Θὰ ἦταν παράλογη ἡ ἀπαίτησις νὰ μὴ χρησιμοποιοῦνται τὰ νεώτερα τεχνολογικὰ μέσα γιὰ καλὸ σκοπό.
Ἐν τούτοις ἡ σύγχρονη τεχνολογία, ἐνῳ σὲ μία εὐνομούμενη πολιτεία προσφέρει θαυμαστὲς δυνατότητες ἐξυπηρετήσεως καὶ προστασίας τῶν πολιτῶν της, σὲ τυραννικὰ καθεστῶτα παρέχει τρομακτικὲς δυνατότητες ἐλέγχου, παρακολουθήσεως καὶ δυναστεύσεως τῶν ἀνθρώπων.
Ὑπὸ τὴν ἔννοια αὐτὴ τὸ «ἠλεκτρονικὸ ἀρχεῖο», ἐνῶ μπορεῖ νὰ γίνη εὐλογημένο ἐργαλεῖο στὰ χέρια τιμίων ἀνθρώπων γιὰ νὰ ὑπηρετήσουν ἔντιμους πολίτες, στὰ χέρια ἐπίδοξων τυράννων ἢ σὲ μὴ εὐνομούμενες πολιτεῖες μπορεῖ νὰ λειτουργήση ὡς ἐπικίνδυνο ἐργαλεῖο.
Ἡ ἐποχή μας δὲν εἶναι ἡ χειρότερή της Ἱστορίας, ἀλλὰ ὁπωσδήποτε εἶναι μία ἀπὸ τὶς πιὸ δύσκολες. Τὰ κοινωνικὰ προβλήματα, ὅπως ἡ ἀνεργία, ἡ λαθρομετανάστευσις, ἡ διαφθορά, ἡ ἀδιαφάνεια, ἡ κατακόρυφη αὔξησις τῆς ἐγκληματικότητος, ἡ παρανομία σὲ ὅλα τὰ ἐπίπεδά της κοινωνικῆς ζωῆς κ.ἄ., δημιουργοῦν ἀνασφάλεια καὶ ἀμηχανία.
Οἱ ἔντιμοι πολῖται διερωτῶνται ἂν ὁ τόπος, στὸν ὁποῖο μεγάλωσαν καὶ ζοῦν, στὴν Πατρίδα ποὺ μὲ θυσίες μαρτύρων καὶ ἡρώων θεμελιώθηκαν οἱ πνευματικὲς καὶ ἠθικὲς ἀρχὲς τοῦ εὐσεβοῦς λαοῦ μας καὶ ἡ ἑλληνορθόδοξος παράδοσίς του, κυβερνᾶται ἀκόμη ἀπὸ τὸν νόμο τοῦ Θεοῦ καὶ τὸ εὐαγγελικὸ ἦθος ἢ ἂν σκοτεινὰ κέντρα ἐξουσίας ἔχουν ἐπιβάλει τὴν ἐπικυριαρχία τους σὲ ὅλες τὶς δομὲς τοῦ κοινωνικοῦ, ἐθνικοῦ καὶ πνευματικοῦ μας βίου καὶ ἐπαγγέλλωνται ἕνα ἀντιευαγγελικὸ ἦθος, τὸ ἦθος τῆς Νέας Ἐποχῆς τοῦ κοσμοκράτορος τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου.
Καθημερινῶς διαπιστώνουμε ὅτι γκρεμίζονται καὶ τὰ τελευταία πνευματικὰ καὶ ἠθικὰ ἐρείσματα, τὰ ὁποῖα ἡ κοινωνία μας εἶχε θεμελιώσει μὲ τὸν φόβο τοῦ Θεοῦ καὶ μὲ πολὺ πόνο καὶ ἤλπιζε ὅτι θὰ ἀποτελέσουν τὰ στηρίγματα τῶν παιδιῶν της. Μέσα σὲ αὐτὸ τὸ κλίμα τῆς ἀβεβαιότητος, τῆς συγχύσεως καὶ ἀμοραλισμοῦ κάποιοι ἐπαγγέλλονται καὶ οἰκοδομοῦν τὸν «νέο ἄνθρωπο», τὸν ἄνθρωπο χωρὶς πρόσωπο, χωρὶς καρδιά, χωρὶς ψυχή, χωρὶς ἀγάπη, χωρὶς αἰώνια προοπτική, τὸν ἄνθρωπο ποὺ θὰ εἶναι ἕνας ἀριθμὸς ἀνάμεσα στὰ δισεκατομμύρια τῶν ἀριθμῶν. Ἡ ἀριθμοποίησις τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου, ἡ ἀπροσωποποίησίς του, εἶναι ἡ ἀνομολόγητη ἀγωνία ὅσων διαθέτουν ἀκόμη μέσα τους πνευματικὲς ἀντιστάσεις.
Ἡ ἀριθμοποίησις στὴν κοινωνικὴ ἀσφάλισι μπορεῖ νὰ ἔχη ἀπρόβλεπτες καὶ ὀδυνηρὲς συνέπειες γιὰ τὴν ἀξιοπρέπεια τῶν ἀσθενῶν καὶ ἐμπεριστάτων συνανθρώπων μας. Μπορεῖ νὰ σημάνη τὸ τέλος τῆς χριστιανικῆς ἀγάπης, τῆς κοινωνικῆς ἀλληλεγγύης, στὸ ὄνομα τῆς ἄνετης καὶ γρήγορης ἐξυπηρετήσεώς των.
Ἡ ἰδιωτικοποίησις τῶν κοινωνικῶν ὑπηρεσιῶν (π.χ. τῆς ὑγείας) σὲ ἕνα περιβάλλον, ὅπως τὸ διαμορφώνει ἡ παγκοσμιοποίησις, καταργεῖ τὸ κράτος-πρόνοια. Ἡ φιλανθρωπία στὸν τομέα τῆς ὑγείας καθίσταται ἀδύνατη, καθὼς ἡ (ἀπρόσωπη καὶ ἀριθμοποιημένη πλέον) κοινωνία δὲν θὰ νομιμοποιῆται οὔτε θὰ ἔχη τὴν δυνατότητα νὰ σηκώση τὰ ἔξοδα ἀπὸ τὶς ἀνάγκες νοσηλείας καὶ περιθάλψεως ἀναξιοπαθούντων συνανθρώπων μας.
Ἡ ὑγεία ἄλλωστε εἶναι εὐαίσθητο δεδομένο, τὸ ὁποῖο δὲν πρέπει νὰ παραχωρηθῆ στὰ ἀδιάκριτα μάτια τρίτων, καὶ μάλιστα ἀγνώστων καὶ ἀπροσώπων ὑπαλλήλων ἑνὸς ἀπροσώπου καὶ ἀναλγήτου φορέως ὑγείας.
Δικαίως λοιπὸν ἀνησυχοῦν γιὰ μία τέτοια κατάχρησι τοῦ ΑΜΚΑ οἱ ἐν τῷ κόσμῳ ἀδελφοὶ καὶ πρέπει νὰ ἀπαιτήσουν μὲ κάθε δημοκρατικὸ καὶ νόμιμο τρόπο τὴν διασφάλισι τῶν ἀτομικῶν δικαιωμάτων καὶ τοῦ ἀπορρήτου της προσωπικῆς τους ζωῆς, τὸ ὁποῖο εὐθέως καταστρατηγεῖται μὲ τὴν ἀριθμοποίησι.
Ο ΑΜΚΑ θὰ μποροῦσε ἐνδεχομένως νὰ ἐπιβληθῆ ἀπὸ τὴν Πολιτεία γιὰ τὸν ἔλεγχο ἐκείνων ποὺ παρανομοῦν. Ἡ κοσμικὴ ἐξουσία κατὰ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο, «οὐ γὰρ εἰκῆ τὴν μάχαιραν φορεῖ. Θεοῦ γὰρ διάκονος ἐστίν, ἔκδικος εἰς ὀργὴν τῷ τὸ κακὸν πράσσοντι» (Ρώμ. ἰγ’ 4). Ποτὲ ὅμως δὲν θὰ ἔπρεπε ὁ ΑΜΚΑ νὰ χορηγηθῆ γιὰ μία γενικευμένη ἀριθμοποίησι ὅλων ἀνεξαιρέτως τῶν πολιτῶν, καὶ μάλιστα μὲ τὴν συγκατάθεσί τους.
Ἡ δευτέρα ὄψις τοῦ ζητήματος εἶναι ἡ συσχέτισις τοῦ ΑΜΚΑ μὲ τὸν ἀριθμὸ 666. Γιὰ αὐτὴν τὴν πλευρὰ τοῦ ζητήματος ἡ Ἱερὰ Κοινότης τοῦ Ἁγίου Ὅρους εἶχε εὔστοχα διακηρύξει:
«Συμμερίζεται ἡ Ἱερὰ Κοινότης τὴν εὐαισθησία τῶν πιστῶν Ἑλλήνων Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν, οἱ ὁποῖοι ἐπ’ οὐδενὶ λόγῳ ἐπιθυμοῦν νὰ ἔχουν στὴν προσωπική τους ταυτότητα, ποὺ θὰ φέρουν πάντα μαζί τους, τὸ σύμβολο-ἀριθμὸ τοῦ Ἀντιχρίστου, ἔστω καὶ ὑπὸ τὴν μορφὴ τοῦ γραμμικοῦ συστήματος [...] Προειδοποιεῖ ἀκόμη ἡ Ἱερὰ Κοινότης ὅτι οἱ Ἁγιορεῖται Μοναχοὶ δὲν θὰ δεχθοῦν νὰ παραλάβουν τὶς νέες ταυτότητες, ἐφ’ ὅσον διαπιστωθῆ ὅτι φέρουν τὸ 666» (Ἀνακοινωθὲν ΕΔΙΣ Αὐγούστου 1988).
Στὸ πλαίσιο αὐτῆς τῆς σαφεστάτης τοποθετήσεως τῆς Ἱερᾶς Κοινότητος παρατηροῦμε τὰ ἀκόλουθα:
Ἡ διακήρυξις τῆς Ἱερᾶς Κοινότητος ἰσχύει καὶ γιὰ τὸν ΑΜΚΑ. Ἐὰν ὁ ΑΜΚΑ εἶχε τὸν ἀριθμὸ τοῦ Ἀντιχρίστου, δὲν ἔπρεπε νὰ τὸν δεχθῆ κανεὶς Ὀρθόδοξος Χριστιανός. Ο ΑΜΚΑ ὅμως εἶναι ἕνας ἀριθμὸς ποῦ τυπώνεται στὴν κάρτα ἀσφαλίσεως μὲ τὸν γραμμωτὸ κωδικὸ CODE 39, ὁ ὁποῖος δὲν σχετίζεται μὲ τὸν ἀριθμὸ 666 καὶ πολὺ περισσότερο δὲν εἶναι ὁ δυσώνυμος αὐτὸς ἀριθμός.
Τοὐλάχιστον στὸ σημεῖο αὐτὸ ἡ Πολιτεία σεβάσθηκε τὴν εὐαισθησία τοῦ ὀρθοδόξου λαοῦ μας καὶ δὲν περιέλαβε στὸν ΑΜΚΑ τὶς προδιαγραφὲς τοῦ ΕΚΑΜ. Ἐὰν συσχετίζουμε τὸν ΑΜΚΑ μὲ τὸν ἀριθμὸ 666 καὶ δημιουργοῦμε πανικό, ἐπειδὴ δῆθεν κάθε μορφὴ γραμμωτοῦ κωδικοῦ ἐμπεριέχει τὸν ἀριθμὸ τοῦ Ἀντιχρίστου, ὑπερβάλλουμε καὶ δὲν οἰκοδομοῦμε κανένα.
Ἀπὸ ποιμαντικὴ πάντως ἄποψι θὰ ἦταν ἄκαιρο νὰ ζητήσουμε ἀπὸ τὸν καθέκαστα συνάνθρωπό μας, ὁ ὁποῖος ἔχει λόγους νὰ κινηθῆ μέσα στὴν σύγχρονη κοινωνία (θέματα ὑγείας, παιδείας, μετακινήσεως, δοσοληψιῶν κ.λπ.) χρησιμοποιῶντας τὸν ΑΜΚΑ, νὰ μὴ τὸν παράλαβη καὶ νὰ μπῆ σὲ δοκιμασίες.
Ἡ παραλαβὴ τοῦ ΑΜΚΑ ἐν τούτοις δὲν καταργεῖ τὴν καλὴ ἀνησυχία μας, τὴν ὁποία εἴχαμε τόσα χρόνια καὶ ἀγωνισθήκαμε κατὰ τοῦ ΕΚΑΜ. Ἡ καλὴ ἀνησυχία καὶ τότε καὶ τώρα ἔχει οὐσιαστικὸ νόημα. Βεβαιώνει ὅτι τοποθετούμεθα σωστὰ ἔναντι τῆς ἐλεύσεως τοῦ Ἀντιχρίστου.
Δὲν πανικοβαλλόμεθα, ἀλλὰ οὔτε ἀπαξιώνουμε τὴν προφητεία. Ἀνέκαθεν οἱ Χριστιανοὶ περίμεναν τὸν Ἀντίχριστο καὶ συνεδύαζαν τὴν ἔλευσί του μὲ δύσκολες γιὰ τὴν Ἐκκλησία καταστάσεις, ὅπως τὴν παρουσία διωκτῶν τοῦ Χριστιανισμοῦ (Νέρων), τὴν ἐμφάνισι καὶ δρᾶσι νέων αἱρέσεων (ἀρειανισμὸς κ.λπ.), τὴν ἐπέλασι καὶ ἐπικράτησι ἀντιχρίστων δυναστῶν καὶ τυραννικῶν καθεστώτων (Ἰσλάμ, Σταλινικὸς ἀθεϊσμός). Αὐτὲς ἤσαν οἱ προδρομικὲς καταστάσεις, γιὰ τὶς ὁποῖες ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης γράφει: «καὶ νῦν ἀντίχριστοι πολλοὶ γεγόνασιν, ὅθεν γινώσκομεν ὅτι ἐσχάτη ὥρα ἐστὶν» (Ἃ’ Ἰω. β’ 18).
Ὁ Μέγας Βασίλειος, γιὰ νὰ χρησιμοποιήσουμε ἕνα αὐθεντικὸ παράδειγμα, ζῶντας σὲ μία τέτοια δύσκολη περίοδο παροτρύνει τὸν ἐξόριστο Ὀρθόδοξο ἐπίσκοπο Ἐδέσσης Βάρση, νὰ ὑπομείνη καρτερικὰ τὴν ἐξορία διότι θὰ περάση σύντομα, ἐκτὸς πιὰ καὶ ἂν εἶναι, συμπληρώνει, στὰ πρόθυρα ὁ καιρὸς τοῦ Ἀντιχρίστου, ὁπότε πρέπει νὰ προσεύχεται νὰ ἀποσοβήση ὁ Κύριος τὶς θλίψεις ἢ νὰ τοὺς διαφυλάξη ἀπταίστους ἐν μέσῳ τῶν θλίψεων (Μέγ. Βασιλείου, Ἐπιστολὴ 264).
Ἡ καλὴ ἀνησυχία καὶ τὸ ἐνδιαφέρον τῶν Χριστιανῶν, καθ’ ὅλες τὶς περιόδους τῆς ἐκκλησιαστικῆς Ἱστορίας, γιὰ τὸ ὅτι ὁ «ἀντίχριστος ἔρχεται» (Ἃ’ Ἰω. β’ 18), ἤσαν ἀπόλυτα δικαιολογημένα καὶ εἶχαν τὴν θεμελίωσί τους στὸν λόγο τοῦ Κυρίου, ὅτι «ἐὰν ἄλλος ἔλθη ἐν τῷ ὀνόματι τῷ ἰδίω, ἐκεῖνον λήψεσθε» (Ἰω. ἐ’ 43), καὶ στὴν ἀποστολικὴ παράδοσι (Μάτθ. κδ’ 25, Μάρκ. ἰγ’ 14, Β’ Θέσ. β’ 1-12, Ἃ’ Ἰω. β’ καὶ δ’, Β’ Ἰω. ε’, ζ’ 3).
Ἡ κατηχητικὴ γραμματεία τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας μαρτυρεῖ ὅτι μεταξὺ τῶν βασικῶν διδασκαλιῶν πρὸς τοὺς νεοφωτίστους Χριστιανοὺς ἦταν καὶ ἡ διδασκαλία περὶ τῆς Δευτέρας Παρουσίας τοῦ Κυρίου καὶ περὶ τῆς ἐλεύσεως τοῦ Ἀντιχρίστου (ἁγ. Κυρίλλου Ἱεροσολύμων, Κατήχησις 15η).
Συνέβησαν ὅμως ἐνίοτε παρανοήσεις τῶν ἁγιογραφικῶν κειμένων, οἱ ὁποῖες δημιούργησαν προβληματικὲς ἀντιδράσεις τῶν πιστῶν. Καταστάσεις καὶ γεγονότα ποὺ θεωρήθηκαν σημεῖα παρουσίας τοῦ Ἀντιχρίστου ἔχουν περάσει ἀνεπιστρεπτί, ὅπως τὸ ἑξακισχιλιοστὸ ἔτος ἀπὸ κτίσεως κόσμου (βλ. ἁγ. Εἰρηναίου Λουγδούνου, Κατὰ Αἱρέσεων, κεφ. 22 καὶ 24) ἡ πτῶσις τῆς Ρώμης, ἡ κυριαρχία τῶν Ὀθωμανῶν κ.λπ.) καὶ ὁ Ἀντίχριστος δὲν ἔχει κάνει ἀκόμη τὴν ἐμφάνισί του.
Γι’ αὐτό, ὅπως γράφει ὁ ἅγιος Ἰππόλυτος Ρώμης, «ἀναφανέντος γὰρ αὐτοῦ δείξει ὁ καιρὸς τὸ ζητούμενον» (Περὶ Χριστοῦ καὶ Ἀντιχρίστου, 49) καί, ὅπως σημπληρώνει ὁ Ἀνδρέας Καισαρείας, «ὁ χρόνος ἀποκαλύψει καὶ ἡ πείρα τοῖς νήφουσι» (Ἑρμηνεία εἰς τὴν Ἀποκόλυψιν, 38).
Τὸ πρόβλημα λοιπὸν δὲν εἶναι ἂν θὰ παραλάβουμε σὲ ἕνα δημόσιο ἔγγραφο ἕναν ἀριθμό, ἔστω μέσα σὲ ἕνα κλίμα οὕτως ἢ ἄλλως προβληματικὸ καὶ ἐνδεικτικὸ τῶν «σημείων τῶν καιρῶν», ἀλλὰ ἂν θὰ τὸν δεχθοῦμε ὡς σημεῖον προσκυνήσεως τοῦ Ἀντιχρίστου καὶ ὡς Χάραγμά του, ὅταν αὐτὸς ὁ ἴδιος ἔλθη.
Ὑπὸ τὴν ἔννοια αὐτὴ ὁ ΑΜΚΑ, ὡς ἀριθμὸς ποὺ θὰ διευκόλυνε τὴν Πολιτεία νὰ ἐπιτελέση τὸ καθῆκον της ἔναντι τῶν πολιτῶν, εἶναι ἠθικῶς καὶ πνευματικῶς οὐδέτερη (ἔχουμε βεβαίως ἤδη εἰπῆ ὅτι εἶναι προβληματικὴ καὶ ἐπικίνδυνη ἡ ἀριθμοποίησις στὰ χέρια τυραννικῶν καθεστώτων ἢ στὸ πλαίσιο τῆς ἠθικῆς ἀσυδοσίας τῆς ἐποχῆς μας).
Ἡ παρουσία ὅμως τοῦ ΑΜΚΑ στὴν ζωή μας μᾶς ὑπενθυμίζει τὸ καθῆκον μας καὶ μπορεῖ νὰ εἶναι τὸ καλύτερο μήνυμα τοῦ Θεοῦ σὲ ὅλους μας, νὰ ἐντείνουμε τὴν καθημερινή μας μετάνοια, νὰ προσέχουμε τοὺς ἑαυτούς μας «μήποτε βαρυνθῶσιν ἠμῶν αἳ καρδίαι ἐν κραιπάλῃ καὶ μέθῃ, καὶ μερίμναις βιωτικαῖς, καὶ ἐπιστῆ ἐφ’ ἠμᾶς αἰφνίδιος ἡ ἠμέρα ἐκείνη, ὡς παγὶς γὰρ ἐπελεύσεται ἐπὶ πάντας τοὺς καθήμενους ἐπὶ πρόσωπον πάσης της γὴς» (πρβλ. Λούκ. κὰ’ 34-35).
Ἐφ’ ὅσον ἐλάβαμε ἐντολὴ ἀπὸ τὸν Κύριο νὰ προσέχουμε τὰ «σημεῖα τῶν καιρῶν» (Ματθ. ἰστ’ 3), καὶ ἐφ’ ὅσον βλέπουμε ὅτι ἡ παγκοσμιοποίησις σὲ πολιτικό, οἰκονομικὸ καὶ θρησκευτικὸ ἐπίπεδο προχωρεῖ, ἡ ἀποστασία ἀπὸ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ αὐξάνει, καὶ ὁ πολὺς κόσμος ζῆ σὲ μία ἀδιαφορία γιὰ τὴν πνευματικὴ ζωή, μποροῦμε νὰ ἰδοῦμε τὶς καταστάσεις αὐτὲς ὡς «σημεῖα τῶν καιρῶν» καὶ νὰ καλλιεργήσουμε τὴν πίστι μας, τὴν μετάνοιά μας, τὴν ἀγάπη μας πρὸς τὸν Κύριο, καὶ τὸ μαρτυρικό μας φρόνημα.
Ἔτσι θὰ μπορέσουμε νὰ ἑτοιμασθοῦμε γιὰ νὰ ἀντιμετωπίσουμε τὴν πλάνη τοῦ Ἀντιχρίστου, ἂν πρόκειται νὰ ἔλθη στὶς ἡμέρες μᾶς «ἴνα κατισχύσωμεν ἐκφυγεῖν ταῦτα πάντα τὰ μέλλοντα γίνεσθαι [τὸν κατατρεγμὸ τοῦ ἐναντίον τῆς Ἐκκλησίας], καὶ σταθῆναι ἔμπροσθεν τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου» (πρβλ. Λούκ. κὰ’ 36) μὲ ἐλπίδα στὴν αἰωνία ζωὴ μαζί Του στὴν Βασιλεία τοῦ Πατρός.
Αὐτὴν τὴν στάσι, ἡ ὁποία χαρακτηρίζεται ἀπὸ πίστι, ἐλπίδα καὶ ἀγάπη, ἡ ὁποία «ἔξω βάλλει τὸν φόβον» (Ἃ’ Ἰω. δ’ 18), εἶχε συστήσει καὶ ἡ Ἱερὰ Κοινότης τοῦ Ἁγίου Ὅρους μὲ τὴν ἀκόλουθη διακήρυξι: «Συμμεριζόμενοι τὴν ἀνησυχία τοῦ εὐσεβοῦς πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας συντασσόμεθα μὲ τὸ πνεῦμα τῶν προσφάτων ἀνακοινώσεων τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, τῆς Ἱερᾶς Ἐπαρχιακῆς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κρήτης καὶ πολλῶν Ἱερῶν Μητροπόλεων καὶ Ἱερῶν Μονῶν [...].
Ἡ ἐκπλήρωσις τοῦ θεμελιώδους καθήκοντος τῆς ὁμολογίας τῆς πίστεώς μας πρὸς τὸν Κύριον ἠμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν δὲν μπορεῖ νὰ συμβαδίζη μὲ ἕνα πνεῦμα ταραχῆς καὶ πανικοῦ, τὸ ὁποῖο, ἂν μὴ τί ἄλλο, προδίδει ἔλλειψι πίστεως καὶ ἀπουσία τῆς βεβαιούσης χάριτος ἐκ τῆς καρδίας.
Ἡ ἐμβάθυνσις στὰ σημεῖα τῶν καιρῶν καὶ ἡ διαπίστωσις τῆς ἐγγύτητος τῶν ἐσχάτων δημιουργεῖ μία καλὴ ἀνησυχία, ἀποτέλεσμα τῆς ὁποίας εἶναι ἡ προσπάθεια γιὰ πληρέστερη μετάνοια, ὁ ἀποφασιστικώτερος ἀγὼν γιὰ τὴν ὑπερνίκησι τῶν θανατούντων ἠμᾶς παθῶν καὶ ἡ καλύτερη προετοιμασία γιὰ τὴν εἴσοδό μας στὴν Βασιλεία τοῦ Ἐσφαγμένου Ἀρνίου» (Ἀνακοίνωσις ΕΔΙΣ 21.8/3.9.1997).
Αὐτὴ ἡ στάσις μᾶς εἶναι χρέος ἀγάπης ἀπέναντι στοὺς ἐν Ἁγίῳ Ὄρει καὶ ἐν τῷ κόσμῳ ἀδελφούς μας, οἱ ὁποῖοι μᾶς ἐρωτοῦν γιὰ τὸν ΑΜΚΑ.
Ὁ Καθηγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὅρους
Ἀρχιμ. Γεώργιος καὶ οἱ σὺν ἐμοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοὶ
Ἓν Ἁγίῳ Ὄρει τῇ 3ῃ Αὐγούστου 2009
